wtorek, 28 czerwca 2016

GOL, REMIS, SPALONY - NAJBARDZIEJ POPULARNE TERMINY W PIŁCE NOŻNEJ

Trwa Euro 2016. Jak w takiej sytuacji moglibyśmy nie przygotować wpisu o piłce nożnej?! Tym bardziej, że praktycznie na każdej lekcji języka polskiego w naszej szkole temat ten jest gorąco dyskutowany (więcej o letnich kursach języka polskiego tutaj). Przygotujmy się więc do następnej wizyty w pubie, w towarzystwie polskich kolegów. W kwadratowych nawiasach [ ] znajdziecie formy mianownika (nominative) podawanych w tekście terminów piłkarskich.

PIŁKA NOŻNA - PODSTAWOWE SŁOWNICTWO PO POLSKU
Tak, tak. Piłka nożna to w Polsce prawie religia. Można grać w piłkę nożną na boisku [boisko], albo też oglądać mecz piłki nożnej na stadionie [stadion] razem z innymi kibicami [kibice]. W trakcie takiego meczu należy gorąco dopingować ulubioną drużynę [drużyna], czyli kibicować. W takiej sytuacji możemy zapytać kolegę: Komu kibicujesz? Standardowy mecz trwa 90 min. i jest rozgrywany przez dwie drużyny, z których każda liczy po 11 zawodników/ piłkarzy/ graczy [zawodnik, piłkarz, gracz]. Jednym z nich jest bramkarz, który broni bramki [bramka]. Pozostałe funkcje graczy to: napastnik (gra w ataku), obrońca (odpowiedzialny za obronę pola karnego własnej drużyny) i pomocnik (gra w środku pola). Poza boiskiem znajduje się ławka rezerwowych i to trener (selekcjoner) decyduje, który z graczy i kiedy zastąpi jednego z grających kolegów. Prawidłowy przebieg gry monitorowany jest przez sędziego [sędzia], zwanego też arbitrem[arbiter], któremu pomagają sędziowie liniowi. To sędzia dolicza czas dodatkowy, jeśli jest taka potrzeba.

                            więcej słownictwa, nie tylko odnośnie do piłki nożnej, na naszym profilu na FB

CO SIĘ DZIEJE NA BOISKU? RZUTY, GOLE, KARTKI
W trakcie meczu zawodnicy strzelają gole (strzelić gola). Mecz można wygrać lub przegrać (Włochy wygrały z Hiszpanią 2:0). Kiedy obie drużyny mają taką samą liczbę goli lub nie mają ich w ogóle, mecz kończy się remisem [remis]. Jeśli mecz toczy się o awans do ćwierćfinału lub półfinału, a 90 min. zakończyło się wynikiem bezbramkowym, zarządza się dogrywkę [dogrywka]. Jeśli ta część również zakończy się brakiem goli, zawodnicy przystępują do rzutów karnych [rzut karny]. Tak właśnie było w meczu Polska - Szwajcaria. Jeśli jeden z graczy zostanie sfaulowany sędzia przerywa grę, a następnie wznawia ją, pozwalając na oddanie drużynie poszkodowanej rzutu wolnego [rzut wolny]. Rzut wolny oddaje się też, kiedy faul miał miejsce w obrębie pola karnego [pole karne]. Może być on również konsekwencją spalonego, czyli sytuacji, kiedy piłkarz znajdując się po stronie boiska drużyny przeciwnej jest bliżej linii bramkowej przeciwnika niż piłka i nie ma przed sobą co najmniej dwóch zawodników drużyny przeciwnej. W języku polskim mamy też bardziej międzynarodowy synonim spalonego - ofsajd. Inny internacjonalizm, który nam się tutaj przypomina, to korner czyli, bardziej po polsku, rzut rożny. Za faul lub inne niesportowe zachowania sędzia może ukarać zawodnika żółtą lub czerwoną kartką [żółta/ czerwona kartka]. 

Wiemy oczywiście, że ten wpis zdecydowanie nie wyczerpuje tematu, ale mamy nadzieję, że przygotuje Was lepiej do następnej wyprawy na mecz w towarzystwie polskich przyjaciół, a być może zachęci nawet do tego, aby zagrać z nimi mecz na prawdziwym boisku. Dobrej zabawy!


poniedziałek, 13 czerwca 2016

PORADNIK NA CIEPŁE DNI, czyli CO I W CZYM PIJEMY PO POLSKU

BO, GDY PIĆ SIĘ CHCE.... (NIE TYLKO NA KURSIE POLSKIEGO)

Dni stają się coraz cieplejsze i nawet na najciekawszych kursach języka polskiego (informacje o ciekawych letnich kursach znajdziecie tu), coraz częściej myślimy o tym, aby zaspokoić swoje pragnienie. Mówiąc krótko, w głowie każdego z nas pojawia się myśl: Mam ochotę na coś zimnego (ewentualnie ciepłego) do picia. Niejeden z nas (szczególnie rodzimi użytkownicy polskiego) mówi też: Idę po jedzenie i picie.
Możemy więc sięgnąć po wodę (gazowaną lub niegazowaną), sok, gazowany napój, kawę, herbatę, piwo, wino i po wszystko, co nam się tylko zamarzy. I tu pojawia się pytanie: Ale w czym to pijemy? Bo język polski lubi precyzję i ma specjalną nazwę na każde naczynie.

SZKLANKA czy KUBEK? - BOGACTWO NAZW NACZYŃ W JĘZYKU POLSKIM

W szklance (wykonanej najczęściej z cienkiego przezroczystego szkła) możemy pić wodę, sok, piwo i inne zimne napoje. Jeśli mamy ochotę na coś ciepłego np. na herbatę lub kawę, to wlejemy ją do kubka lub filiżanki. Znawcy twierdzą, że picie z tej drugiej gwarantuje nam lepszy smak, aromat i idealną temperaturę. Kubek za to jest stabilny i przede wszystkim duuuuży :) . W chłodniejszy wieczór wielbiciele słodkości mogą skusić się na filiżankę gorącej czekolady. Ten słodki napój pijemy zawsze w filiżance, często w towarzystwie małej szklanki zimnej wody.
Koneserzy piwa wiedzą, że w zależności od gatunku, należy ten trunek pić w odpowiednich szklankach. To najpopularniejsze jasne najlepiej smakuje z kufla (uwaga, są takie puby, gdzie duże piwo serwują w litrowych kuflach!).
Wino, szampana, wódkę i likiery pijemy zaś z całej rodziny małych i dużych kieliszków.

Jeśli szukacie informacji i ciekawostek o języku polskim, znajdziecie je na naszym profilu na FB.


NAPOJE A TRUNKI

Jak zauważyliście, w naszym poście pojawiło się dziś kilka słów, które opisują to, co pijemy: napój (wszystko, co pijemy, może być ciepły lub zimny), picie (w języku potocznym oznacza każdy napój) i trunek (to określenie zarezerwowane wyłącznie dla napojów alkoholowych). U progu lata to słownictwo może się przydać nieraz i to nie tylko obcokrajowcom pragnącym ochłodzić się w czasie przerwy między lekcjami polskiego, ale też ich nauczycielom i polskim kolegom.
To kto ma ochotę na coś do picia (a gdybyście zapomnieli, jak odmienia się czasownik „pić” to zajrzyjcie tu)?


środa, 1 czerwca 2016

GOŚĆ W DOM, BÓG W DOMU, czyli jak proponujemy po polsku coś do picia?

Jakie pytanie usłyszymy przekraczając próg polskiego domu? I jakie pytanie powinniśmy zdać, kiedy Polak (choć nie tylko Polak) nas odwiedza? Wielu uczestników kursów języka polskiego odpowie bez wahania: co słuchać?. Owszem, to jedno z pierwszych pytań, jakie poznajemy podczas lekcji języka polskiego, ale zaraz po nim pojawia się to, o którym chcemy dzisiaj porozmawiać.

COŚ DO PICIA? albo CZEGO SIĘ NAPIJESZ?  - DWA WAŻNE, POLSKIE PYTANIA


                              A Wy? Czego się napijecie? Więcej polskiego słownictwa na naszym profilu na FB 

Zadanie tego pytania (w jednej albo drugiej wersji) wydaje się być oczywiste. Trzeba jednak wiedzieć, że w kulturze polskiej ma ono szczególne znacznie. Po pierwsze niezadanie go jest odbierane jako bardzo, bardzo niekulturalne. Po drugie, kiedy się  już ono pojawi trzeba być gotowym na mini konwersację takiej mniej więcej treści:

 - Coś do picia?
 - Nie, dziękuję. 
 - Jesteś pewien/ pewna? 
 - Hm... No, dobrze. Może kawę?  

Czyli: pytanie - odpowiedź negatywna - powtórzenie pytania - odpowiedź pozytywna. Oczywiście, nie każda rozmowa tego typu wygląda dokładnie w ten sposób. Możecie usłyszeć odpowiedź pozytywną od razu. Znamy jednak wiele przypadków, kiedy cudzoziemiec, otrzymując odpowiedź negatywną, kończył konwersację, wprawiając swojego polskiego rozmówcę w zdumienie i pozostawiając go bez żadnego napoju.

Ja widzicie warto więc zapoznać się nie tylko z podstawowymi, polskimi  konstrukcjami, ale również z techniką ich zadawania.