czwartek, 13 listopada 2014

WAKACJE WE WŁOSZECH: W MEDIOLANIE I RZYMIE. O EGZONIMACH W JĘZYKU POLSKIM.

NIETYPOWE NAZWY PAŃSTW W JĘZYKU POLSKIM

Słysząc to zdanie wielu studentów uczestniczących w kursach języka polskiego ma mętlik w głowie. Bo gdzie ta osoba tak naprawdę była? Włochy... co to za kraj? I gdzie dokładnie leży Rzym? Tak... Egzonimy, czyli zaadaptowane do własnego języka (w naszym przypadku: polskiego) obce nazwy geograficzne, potrafią wprowadzić ogromne zamieszanie w głowie cudzoziemca. Nagle mieszkaniec Berlina dowiaduje się, że pochodzi z... Niemiec, a obywatel kraju nad Balatonem jest z... Węgier. Do nazw tych trzech państw (Włochy – Niemcy – Węgry) za chwilę wrócimy. Tymczasem przyjrzyjmy się nazwom niektórych zagranicznych miast.

POLSKIE NAZWY ZNANYCH MIAST EUROPEJSKICH

Stosunkowo łatwo odgadnąć, o które miasta chodzi, kiedy wspominamy: Paryż, Londyn, Waszyngton, Lizbonę, Wilno, Hagę czy Brukselę. Zastosowano tu przede wszystkim polską transkrypcję obcych nazw. Polska nazwa stolicy Belgii może być dezorientująca, jeśli porównamy ją  z zasadami wymowy angielskiej, ale, jeśli przypomnimy sobie wersję francuską (Bruxelles), polska forma już tak nie dziwi,
Mówiąc o planach na wakacje lub o podróży służbowej warto wiedzieć, że : Ghent to Gandawa, Rome – Rzym, Milano – Mediolan, Wien – Wiedeń, Beijing – Pekin, München – Monachium, Mainz -  Moguncja, Firenze – Florencja, Köln – Kolonia, a Cape Town to... Kapsztad.

 
                                                          więcej na naszym profilu na FB

SKĄD POCHODZI NAZWA NIEMCY?

Na lekcjach języka polskiego często pojawia się pytanie o etymologię nazw: Niemcy, Włochy i Węgry.
Jeśli chodzi o naszych zachodnich sąsiadów, to uważa się, że forma Niemcy pochodzi od wyrazu memy, tzn. taki, który mówi niezrozumiale, niewyraźnie. Krótko mówiąc, nazwa ta jest pokłosiem problemów komunikacyjnych, jakie mieli nasi przodkowie z plemionami z terenów dzisiejszych Niemiec.
Wyraz Włochy pochodzi z prasłowiańskiej nazwy oznaczającej Romanów, przejętej od Niemców, którzy początkowo wszystkie plemiona romańskie, zwali Walh. Podstawą tego określenia była nazwa szczepu celtyckiego -  Volcae. Na gruncie słowiańskim zadomowiła się forma  Wołch, oznaczająca dla Słowian wszelkich Romanów, a w języku polskim odnosząca się tylko do mieszkańców Półwyspu Apenińskiego.
Nie tylko w języku polskim, ale również w innych językach obcych, nazwa państwa Madziarów nawiązuje do plemienia Hunów, którzy zamieszkiwali tereny dzisiejszych Węgier, przed zasiedleniem ich przez przodków obecnych mieszkańców. Polska forma Węgry to przekształcona nazwa plemion, która kiedyś brzmiała Onogur/Ongur. Najprawdopodobniej Słowianie wymawiali to: w – ągri

MIEJSCOWNIK W NAZWACH PAŃSTW

Mówiąc o trzech wspomnianych wyżej państwach należy pamiętać o tym, że w języku polskim występują one tylko w liczbie mnogiej, oraz że w miejscowniku mają nietypową końcówkę. Mówimy więc o, opowiadamy o, mieszkamy, pracujemy i studiujemy w: Niemczech, Włoszech, ale na Węgrzech.
Więcej o deklinacji polskiej dowiecie się tutaj.