środa, 4 listopada 2015

Ó - krótka historia o pewnej polskiej literze

SKĄD SIĘ WZIĘŁO Ó
Już w trakcie pierwszych lekcji języka polskiego, przy pracy nad polskim alfabetem, uczestnicy kursów są zszokowani kilkoma polskimi literami. Żadna z nich jednak, ani samogłoski ą/ ę, ani ć, dź, ś, ż, ź nie frapują tak bardzo cudzoziemców jak to małe, piękne i tajemnicze ó. Co to za litera, jak się ją wymawia i w jakich wyrazach występuje? Panie i Panowie, bohaterką dzisiejszego odcinka jest litera Ó.

EWOLUCJA Ó 
Krótko mówiąc: kiedyś w języku polskim istniały samogłoski krótkie i długie. Te ostatnie zapisywane były z charakterstyczną, podłużną kreseczką nad a, e, i, u oraz właśnie o (ā, ē, ī, ō, ū). Z czasem samogłoski te zniknęły, a ó pozostało jako swoisty relikt. Do dzisiaj w języku polskim mamy sporo słów, które reprezentują historyczną pisownię opartą na dawnej wymowie (chór, góra, król, mózg, późno, źródło, ogórek etc.)

U CZY Ó ? JAKA JEST RÓŻNICA I GDZIE MOŻEMY SPOTKAĆ Ó
To bardzo częste pytanie na kursie polskiego. Studentów niepokoi fakt, że mamy dwie litery, które brzmią tak samo. Czy faktycznie ich wymowa jest identyczna? Czy  u w Urszula i  ó w Józef wymawiane są tak samo? Otóż tak! Dzisiaj między tymi literami jest jedynie różnica ortograficzna. Ó występuje bardzo często w końcówkach (nomen omen):  - ów,  - ówna,  - ówka  (Kraków, kreskówka, lodówka etc. ). Nigdy nie zobaczymy jej na końcu wyrazu, a bardzo rzadko na początku (ósma, ósemka, ów, ówczesny).
Czy teraz bardziej lubicie literkę Ó?

                                                       więcej informacji o języku polskim na naszym profilu na FB