sobota, 18 października 2014

PISZĘ BLOG, CZY PISZĘ BLOGA? O NIETYPOWYM UŻYCIU BIERNIKA.

BIERNIK RODZAJU MĘSKIEGO

Wszyscy studenci języka polskiego jako obcego w pewnym momencie swojej edukacji  muszą zmierzyć się z tym problemem. Wiedzą już, że  rodzaj męski w bierniku przyjmuje dwie końcówki:  - a albo … pozostaje bez zmian, czyli jest taki sam jak w mianowniku (używa się też określenia końcówka zerowa -  ø). Uczestniczący w kursach wiedzą, że pierwsza grupa, to tzw. rzeczowniki męskożywotne (dlatego mówimy mam męża, brata, kota, psa) , a druga, to rzeczowniki nieżywotne (dlatego mówimy mam dom, samochód, komputer etc.)

BLOG, MEJL, SMS NA LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO

No, dobrze. Dlaczego więc tak często słyszymy: on pisze bloga, wysłałam ci smsa, kupiłem laptopa, odebrałam twojego mejla? Przecież wszystkie te formy, to rzeczowniki rodzaju męskiego, nieżywotne . Według zasady, powinny więc pozostać w bierniku niezmienione!  No, cóż. Reguła swoje, a życie, a raczej użytkownicy języka, swoje. Użycie powyższych form z końcówką – a stało się tak powszechne, że językoznawcy w końcu zaczęli akceptować te formy, zaznaczając jednak, że są one POTOCZNE i że poprawne konstrukcje  to te, w których używa się rzeczowników w mianowniku (on pisze blog, wysłałam ci sms, kupiłem laptop, odebrałam twój mejl).
W podanych tutaj przykładach pojawiają się stosunkowo nowe w polszczyźnie słowa związane z nowoczesnymi technologiami, ale przecież dylemat: biernik  z końcówką  - a, czy bez, odnosi się  również do rzeczowników mocno zakorzenionych w języku polskim. Często mówimy jem kotleta, pomidora, banana  mimo , że poprawną formą są  jem kotlet, pomidor, banan. Użycie końcówki – a jest w przypadku tych form tak powszechne, że zapewne z czasem zupełnie wyprze ono  formę z końcówką  zerową (ø ).

SAMOCHODY, TAŃCE, SPORTY - CZYLI "LEGALNE" - a W BIERNIKU

Ucząc się biernika rodzaju męskiego powinniśmy też pamiętać, że istnieje całe mnóstwo rzeczowników nieżywotnych, które przyjmują końcówkę – a i jest to ich JEDYNA, POPRAWNA FORMA. Dzieje się tak, kiedy mówimy o markach samochodów (mam mercedesa, fiata, peugeota), tańcach (tańczyliśmy walca, fokstrota, swinga, rock and rolla), sporcie (gram w tenisa, golfa, pokera, brydża etc.) rodzajach kwiatów (dostałam jednego goździka, tulipana, irysa). Więcej o nietypowych sytuacjach językowych dowiesz się w podczas naszych kursów.