W przeciwieństwie do wielu innych języków, polskie nazwy dni tygodnia nie pochodzą od nazw greckich i rzymskich bogów, niespecjalnie też odnoszą się do religii (z dwoma wyjątkami, o czym za chwilę), ale za to dość mocno odwołują się do kolejności w siedmiodniowym szeregu, składającym się na tydzień. Może dlatego studenci języka polskiego nigdy nie mają większych problemów z opanowaniem polskich nazw dni tygodnia.
Stosunkowo najłatwiej jest zapamiętać CZWARTEK i PIĄTEK, bo są to po prostu czwarty i piąty dzień w tygodniu.
Wbrew pozorom tak samo sytuacja ma się z drugim dniem tygodnia, WTORKIEM, którego nazwa pochodzi od prasłowiańskiego przymiotnika "wtóry", czyli... drugi.
Równie łatwo wyjaśnić jest znaczenie słowa ŚRODA, które pochodzi od środka, a więc środkowego dnia tygodnia. Jest to podobno kalka z języka niemieckiego, gdzie centralny punkt tygodnia, to przecież Mittwoch.
Innym zapożyczeniem z języka obcego jest słowo SOBOTA, wywodzące się od hebrajskiego szabbath, czyli świętego dnia odpoczynku. Słowo pozostało w języku polskim, mimo wielu zmian wprowadzonych przez kościół, między innymi przeniesienia najważniejszego dnia w tygodniu na dzień siódmy. I właśnie odnośnie do NIEDZIELI jest najwięcej pytań na kursach języka polskiego. Skąd wzięło się to słowo?
W NIEDZIELĘ NIE PRACUJEMY
NIEDZIELA pochodzi od prasłowiańskiego czasownika ne delati, co oznacza po prostu... nie pracować, nic nie robić, nie działać. Od czasu synodu w Laodycei (r. 364 n.e.), to właśnie ten dzień (a nie sobota) jest dniem odpoczynku, a więc dniem świętym. Dlatego występujący po nim dzień pierwszy, to PONIEDZIAŁEK (czyli dzień po niedzieli).
DNI TYGODNIA A GRAMATYKA
Operując dniami tygodnia student języka polskiego musi pamiętać, że najczęściej występują one z przyimkami: "w" (wtedy używamy biernika, co jest szczególnie ważne w przypadku form rodzaju żeńskiego, a więc - w środę, w sobotę, w niedzielę), "do" oraz "od" (tutaj pamiętajmy o użyciu dopełniacza). No i nie zapominajmy, że samo użycie rzeczownika "tydzień" nie należy do najłatwiejszych. Bo przecież mamy 2,3,4 tygodnie, ale 5,6,7 etc. tygodni (polską deklinację możecie poćwiczyć tutaj: app Polish for Foreigners )
