środa, 4 lutego 2015

PISZEMY MAIL(A) PO POLSKU. CZĘŚĆ 1: NAGŁÓWKI FORMALNE

NAGŁÓWKI MAILI W JĘZYKU POLSKIM
W życiu każdego obcokrajowca uczącego się języka polskiego przychodzi moment, w którym musi on napisać maila po polsku. Nawet jeśli jest to mail bardzo krótki i bardzo prosty, przeszkody pojawiają się już na samym początku, w nagłówku. Okazuje się bowiem, że różnice między językiem polskim a innymi językami są ogromne, a nieznajomość kilku podstawowych zasad może doprowadzić do niemiłych nieporozumień.

NAJCZĘSTSZE BŁĘDY W NAGŁÓWKACH POLSKICH MAILI 
Bardzo często cudzoziemcy (ale również Polacy używający języków obcych) pisząc maila, robią kalki z własnego języka. Stąd też pojawiają się nagłówki: Drogi Panie Dyrektorze Kowalski; Szanowny Panie Wiśniewski; Witam Panią Kowalską; Szanowny Panie Marku etc. Wszystkie te konstrukcje są BŁĘDNE, a w dodatku, wbrew intencjom autora, nie okazują szacunku odbiorcy maila.

KILKA PODSTAWOWYCH ZASAD - KORESPONDENCJA FORMALNA PO POLSKU
Poniższe zasady pozwolą Wam rozpocząć maila w sposób przyjazny oraz adekwatny do osoby i sytuacji.

1) Formy, których standardowo używamy w nagłówkach mailowych, to:

Szanowny Panie (jeśli piszemy do jednego mężczyzny)
Szanowna Pani  (jeśli piszemy do jednej kobiety)
Szanowni Państwo (grupa mieszana albo nieznany nam bliżej odbiorca)

rzadziej (jeśli chcemy być bardzo precyzyjni w kwestii płci odbiorców)

Szanowni Panowie (jeśli piszemy tylko do mężczyzn)
Szanowne Panie (jeśli piszemy tylko do kobiet)

WAŻNE: nigdy w takim nagłówku (ani w żadnej sytuacji w której zwracamy się do kogoś bezpośrednio) nie używamy nazwiska tej osoby! Konstrukcja Szanowny Panie Wiśniewski jest... niegrzeczna, brzmi wręcz arogancko.

2) Nagłówki w korespondencji formalnej a tytuły naukowe i nazwy stanowisk.
Tutaj sytuacja ma się trochę inaczej. Piszemy:

Szanowny Panie Dyrektorze
Szanowny Panie Prezesie
Szanowny Panie Prezydencie 

ale, tak jak wcześniej,  nie dodajemy nazwiska osoby do której piszemy, a stanowisko bądź tytuł występują w wołaczu.  Zwróćcie teraz uwagę, co się dzieje, kiedy odbiorcą jest utytułowana kobieta:

Szanowna Pani Dyrektor
Szanowna Pani Prezes
Szanowna Pani Prezydent 

Tak, wzrok Was nie myli. W odniesieniu do kobiet nazwy stanowisk pozostają w formie mianownika, chociaż coraz silniejsza staje się tendencja do wprowadzania form żeńskich. Niewykluczone więc, że wkrótce wszyscy będziemy używać form: "prezeska", "dyrektorka", "prezydentka".

3) Pamiętajmy, że w nagłówkach oficjalnych NIE używamy formy drogi/ - a . W języku polskim przymiotnik ten zarezerwowany jest dla sytuacji... prywatnych. Możemy więc napisać Droga Aniu, Drogi Marku, ale nigdy Drogi Panie Prezesie! O nagłówkach półformalnych i nieformalnych już wkrótce na naszym blogu.

4) Pozostaje nam jeszcze forma Witam, która tak bardzo się ostatnio rozpowszechniła. Jest ona uważana przez językoznawców za niepoprawną, a co gorsza wyrażającą  wyższość i protekcjonalność nadawcy w stosunku do odbiorcy. O ile zgadzamy się, że w korespondencji formalnej jest ona wyjątkowo niefortunna i nie powinna być używana, o tyle w mailach półformalnych czy nieformalnych, naszym zdaniem, możemy ją zaakceptować.

PRZECINEK CZY WYKRZYKNIK ?
Przez wiele lat po nagłówku stawiano wykrzyknik [!], który ostatnimi czasy - być może pod wpływem epistolografii anglosaskiej - wypierany jest przez przecinek [,]. Obie wersje:

Szanowny Panie!
Szanowny Panie, 

są poprawne. Pamiętajmy tylko, że, jeśli wybieramy wersję z przecinkiem, pierwsze zdanie maila musi się zaczynać od małej litery
Już wkrótce więcej informacji o pisaniu maili po polsku,  a tymczasem zapraszamy na naszą stronę na  FB